Türkiye ve ABD arasındaki çifte vergilendirme anlaşması, ABD’de kurduğum şirketimi (LLC) nasıl etkiler?

Türkiye ile Amerika Birleşik Devletleri arasında yürürlükte olan “Gelir Üzerinden Alınan Vergilerde Çifte Vergilendirmeyi Önleme ve Vergi Kaçakçılığına Engel Olma Anlaşması”, ABD’de LLC kuran ve Türkiye’de mukim (yerleşik) olan girişimciler için önemli sonuçlar doğurabilir. Bu anlaşmanın temel amacı, aynı gelir üzerinden hem Türkiye’de hem de ABD’de vergi ödenmesinin önüne geçmektir.
¹

İşte anlaşmanın LLC’nizi nasıl etkileyebileceğine dair temel noktalar:

1. Vergilendirme Yetkisinin Belirlenmesi: Anlaşma, hangi ülkenin belirli gelir türlerini (ticari kazanç, temettü, faiz, serbest meslek kazancı vb.) vergilendirme hakkına sahip olduğunu veya bu hakkı nasıl paylaşacaklarını belirler.

2. Ticari Kazançlar (LLC Faaliyet Geliri):
Anlaşmaya göre, bir Türk mukiminin ABD’deki ticari kazançları, bu kazançların ABD’de bulunan bir “işyeri” (Permanent Establishment – PE) aracılığıyla elde edilmesi durumu hariç, genellikle yalnızca Türkiye’de vergilendirilir.
“İşyeri” Tanımı Önemli: Bir ofis, şube, fabrika, belirli bir süreklilik arz eden yönetim yeri veya bazı durumlarda sizin adınıza sözleşme yapma yetkisine sahip bağımlı bir temsilci ABD’de işyeri oluşturabilir. Sadece mal depolamak veya hazırlık/yardımcı faaliyetler yürütmek genellikle işyeri sayılmaz.
Eğer LLC’nizin faaliyetleri ABD’de bir işyeri oluşturuyorsa (ki bu durum NRA’lar için ETBUS kavramıyla yakından ilişkilidir), ABD’nin bu işyerine atfedilebilen gelirleri vergilendirme hakkı doğar.

3. Çifte Vergilendirmenin Önlenmesi (Mahsup Yöntemi):
Eğer anlaşmaya göre hem ABD’nin hem de Türkiye’nin bir geliri vergilendirme hakkı varsa (örneğin, ABD’de işyeri oluştuysa), anlaşma çifte vergilendirmeyi önlemek için genellikle mahsup (kredi) yöntemini öngörür.
Bu, Türkiye’de mukim bir girişimcinin, ABD’de ödediği vergileri (belirli sınırlar dahilinde), aynı gelir için Türkiye’de ödeyeceği vergiden mahsup edebileceği (indirebileceği) anlamına gelir. Böylece aynı gelir üzerinden iki kez tam vergi ödenmemiş olur.

4. Stopaj Oranları (Temettü, Faiz vb.):Eğer LLC’niz C-Corp olarak vergilendiriliyorsa ve size temettü dağıtıyorsa veya faiz gibi gelirler elde ediyorsanız, anlaşma bu türden gelirler için uygulanacak stopaj (withholding tax) oranlarını genellikle ABD’nin iç hukukundaki standart orandan (%30) daha düşük seviyelere (%15, %10 gibi oranlara) indirebilir. W-8BEN formu ile bu düşük oranlardan yararlanma hakkı talep edilir. (Not: Varsayılan LLC yapısında genellikle doğrudan temettü olmaz, kar payı dağıtımı olur.)

Stopaj Oranları (Temettü, Faiz vb.):
Eğer LLC’niz C-Corp olarak vergilendiriliyorsa ve size temettü dağıtıyorsa veya faiz gibi gelirler elde ediyorsanız, anlaşma bu türden gelirler için uygulanacak stopaj (withholding tax) oranlarını genellikle ABD’nin iç hukukundaki standart orandan (%30) daha düşük seviyelere (%15, %10 gibi oranlara) indirebilir. W-8BEN formu ile bu düşük oranlardan yararlanma hakkı talep edilir. (Not: Varsayılan LLC yapısında genellikle doğrudan temettü olmaz, kar payı dağıtımı olur.)

5. Bilgi Değişimi: Anlaşma, iki ülkenin vergi idareleri arasında vergi kaçakçılığını önlemek amacıyla bilgi değişimine olanak tanır.

Dikkat Edilmesi Gerekenler:

* Çifte vergilendirme anlaşmasının yorumlanması ve uygulanması karmaşıktır ve sizin özel durumunuza (LLC’nin yapısı, faaliyetlerinizin niteliği, gelir türleriniz vb.) göre değişiklik gösterir.

* ABD’deki “işyeri” veya “ETBUS” kavramları ile Türkiye’deki vergi mevzuatı arasındaki etkileşim dikkatlice değerlendirilmelidir.

* Anlaşmadan tam olarak faydalanmak ve doğru beyanda bulunmak için hem ABD hem de Türk vergi mevzuatına hakim bir *uluslararası vergi uzmanından veya mali müşavirden destek almanız şiddetle tavsiye edilir.

Özetle: Türkiye-ABD vergi anlaşması, ABD’de LLC’si olan Türk mukimi girişimciler için çifte vergi yükünü hafifletmeyi amaçlar. Ancak, anlaşmanın doğru yorumlanması ve uygulanması için profesyonel yardım almak kritiktir.